Vrouwen & Rotterdamse politieke partijen – onderzoek 2018

Donderdag 8 maart is het Internationale Vrouwendag, een dag nog steeds nodig omdat op veel beleidsterreinen nog werk aan de winkel is voor gelijkstelling van vrouwenrechten aan mensenrechten. Woensdag 21 maart zijn de gemeenteraadsverkiezingen en in Rotterdam zijn 20 partijen die meedingen naar een plaats in de Gemeenteraad. Hoe zet de Rotterdamse politiek zich in voor de gelijkwaardigheid van vrouwen?

Zonta Club Rotterdam, de Rotterdamse tak van de internationale serviceclub Zonta International, heeft de kandidaatlijsten en partijprogramma’s doorlopen op onderwerpen die hierin van belang zijn. Hierbij is gekeken naar thema’s geratificeerd in de Istanbul Convention, onderschreven door Nederland in 2015, en thema’s die bijdragen aan de zelfstandigheid, veiligheid en gelijkwaardigheid van vrouwen zoals arbeid en gezin, veiligheid, huiselijk geweld, gelijke beloning, opleiding, mensenhandel en seksindustrie.

SAMENSTELLING VAN DE KANDIDATENLIJSTEN

Van de 20 partijen die meedoen aan de Gemeenteraadsverkiezingen Rotterdam 2018 hebben drie partijen een vrouwelijke lijsttrekker: 50plus met Ellen Verkoelen, PvdA met Barbara Kathmann en Groen Links met Judith Bokhoven.

In verhouding hebben de Partij voor de Dieren (56%, 9 vrouwen, 16 kandidaten), Beweging Armoedebestrijding Rotterdam (53%, 9 vrouwen, 17 kandidaten), 50plus (41%, 9 vrouwen, 22 kandidaten) en GroenLinks (40%, 20 vrouwen, 50 kandidaten) de meeste vrouwen op hun kandidatenlijst. Ongeveer 1/3 van de kandidatenlijsten van DENK, PVV, U-CF, D66, PvdA, VVD, CU-SGP, CDA en NIDA zijn vrouw. Bij Stadsinitiatief Rotterdam, De Nieuwe Rotterdamsche Partij, Leefbaar Rotterdam en SP is ongeveer een kwart tot een vijfde van de kandidaten vrouw.

Bij PvdD zijn 6 van eerste tien kandidaten vrouw. Bij 50Plus, D66, PvdA, VVD, GL en NIDA zijn dat er vier. Beweging Armoedebestrijding spant de kroon met zeven vrouwen op de eerste tien plekken. De helft van de vrouwen bij Leefbaar staat op de plaatsen vanaf 35.

BALANS AAN DE COOLSINGEL

De samenstelling van het huidige college van B&W van Rotterdam kenmerkt zich door een 100% bezetting van mannen. Circa 28% van de huidige 45 raadsleden is een vrouw, gelijk aan het landelijk gemiddelde. Van het totaal aan kandidaten is momenteel 33% vrouw.

Als de Rotterdammers een betere balans man-vrouw in de raad en in het college willen dan doen ze er goed aan om op een vrouw te stemmen. Raadzaam is om dan niet op de hoogstgeplaatste vrouw te stemmen, maar te kijken naar het huidige aantal raadsleden per partij en de peilingen en hierop je stemgedrag af te stemmen.

AANDACHT VOOR VROUWEN IN PARTIJPROGRAMMA’S

Voorstellen op beleidsterreinen die impact hebben op de ontwikkeling van vrouwen zoals scholing, arbeid, werk en zorg, veiligheid, uitkering en tegenprestatie, gezinsplanning, vrijwilligerswerk en mantelzorg worden in de meeste programma’s wel benoemd, maar in meer algemene termen.

Uiteraard zijn de partijen er voor alle Rotterdammers. De SP: “Emancipatie is niet alleen van de vrouw, van al onze inwoners. Alleen inzetten op vrouwenemancipatie, maakt dat de rest van het gezin niet mee emancipeert.” Dit is dan ook veelvuldig de aanvliegroute voor voorstellen opdat alle Rotterdammers gelijkwaardig behandeld worden. Slechts enkele partijen benoemen maatschappelijk groepen (gezinnen, jongeren, ouderen, Rotterdammers met een migratie achtergrond etc).

Echter zijn er toch ook specifieke voorstellen voor vrouwen in verschillende programma’s terug te vinden. Een korte indruk treft u hieronder aan.

VROUWEN & STEREOTYPERING

Het actuele onderwerp straatintimidatie is terug te vinden in de programma’s van Leefbaar Rotterdam, D66, DENK en VVD. DENK steunt de huidige app StopApp, zij willen hierbij nog een app tegen hufterig gedrag in het leven roepen.

Leefbaar Rotterdam benoemt in hun programma ‘het bestrijden van sekse apartheid en onderdrukking van moslimvrouwen’, waarvan de vrije partnerkeuze een specifiek onderdeel uitmaakt. De VVD benoemt ‘dat vrouwen […] geen slachtoffer van segregatie mogen zijn. Zo stellen we dat […] zwemlessen voor vrouwen niet gesubsidieerd moeten worden.’ DENK omschrijft hun aanpak hierin als volgt: “In samenwerking met maatschappelijke organisaties en onderwijsinstellingen dient er meer bewustwording te worden gecreëerd over stereotyperingen van vrouwen.”

VROUWEN & GEWELD

Veel aandacht overal voor veiligheid (en groen en gezond) in het algemeen. Aandacht voor een groot probleem als huiselijk geweld is in de programma’s van PvdD, SP, D66, GroenLinks en NIDA.

Actueel is de hele #metoo-discussie, die met name gaat over seksueel overschrijdend gedrag ontstaan vanuit een scheve machtsverhouding. En zoals recent de Nederlandse Politiebond nog meldde is “seksueel misbruik een onderschat maatschappelijk probleem”. De aanpak van seksuele uitbuiting (mensenhandel, illegaliteit en criminaliteit in prostitutiebranche, uitbuiting sekswerkers) is een onderwerp dat terugkomt in de partijprogramma’s van D66, PvdD, JezusLeeft! en CU-SGP (“Intensivering van de aanpak van mensenhandel, uitstapprogramma prostituees”).

Een ander onderwerp afgelopen raadsperiode dat veel aandacht trok was de voorlichting en anticonceptie bij kwetsbare vrouwen. Alleen D’66 heeft dit opgenomen in het programma. Opvallend genoeg komt het niet terug bij CDA, ondanks dat een CDA-wethouder dit beleid uitvoerde. JezusLeeft! noemt juist expliciet het intrekken van de Arbortuswet

VROUWEN & WERK

Landelijk en internationaal was er overvloedig aandacht voor de loonverschillen tussen vrouwen en mannen. Daarom opvallend dat dit onderwerp bij slechts twee partijen expliciet genoemd wordt: GroenLinks en DENK. Het meest uitgesproken is DENK in het hoofdstuk over Inclusie en Acceptatie: “De gemeentelijke organisatie moet er alles aan doen om de doorstroom van vrouwen naar de ambtelijke top te bevorderen en gelijke beloning van mannen en vrouwen zeker te stellen.” Ook Groen Links benoemt heel expliciet de economische zelfstandigheid van vrouwen en wil de loonkloof binnen de Gemeente Rotterdam aanpakken.

Onder het bredere kopje ‘gelijke kansen op de werkvloer’ komen we dit onderwerp ook nog tegen bij PvdD en PvdA (anoniem solliciteren), GroenLinks en DENK (diversiteitsquota en loksollicitaties). Ten aanzien van de combinatie arbeid en zorg is DENK het meest expliciet met aandacht hiervoor en hun voorstel om kinderopvangtoeslag te verhogen. NIDA heeft aandacht voor alleenstaande ouders.

U-Buntu Connected Front, Jong Rotterdam, PVV, de Broederschapspartij was ten tijde van het onderzoek nog geen lokaal partijprogramma gepubliceerd.

ISTANBUL CONVENTION

In het kort komt de conventie hierop neer: Voorlichting en bewustwording zijn belangrijk om geweld tegen vrouwen te voorkomen. Staten moeten ook maatregelen nemen om discriminatie van vrouwen uit te bannen en de eigen kracht van vrouwen te bevorderen. Daarnaast moeten maatregelen ook mannen en jongens stimuleren om actief bij te dragen aan het voorkomen van geweld tegen vrouwen. Het verdrag besteedt veel aandacht aan de maatregelen die nodig zijn voor de opvang en bescherming van slachtoffers.